ชนิดแรกที่เราเจอบ่อยๆ ก็คือ

เนยสด (Butter) เป็นไขมันสัตว์ที่ถูกนำไปผ่านกระบวนการแยกออกมาจากน้ำนมหรือครีม ส่วนใหญ่จะใช้น้ำนมจากสัตว์ เช่น วัว ควาย แพะ หรือแกะ มีไขมันเนยไม่น้อยกว่า 80% ในเนยสดที่ทำมาจากน้ำนม อุดมไปด้วยกรดไขมันโอเมก้า 3, โอเมก้า 6, วิตามินเอ วิตามินดี วิตามินอี และวิตามินบี 12 เนยที่ทำมาจากนมวัว ช่วยบำรุงกระดูก ทั้งยังมีกรดคอนจูเกเตดไลโนเลอิก (CLC) และบิวทิริก ซึ่งมีส่วนช่วยควบคุมความดันเลือด เสริมสร้างสุขภาพของหัวใจและหลอดเลือด รักษาสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ และช่วยป้องกันมะเร็งลำไส้ได้อีกด้วย เพราะปราศจากไขมันทรานส์ ละลายง่าย แถมมีกลิ่นหอมละมุนแบบธรรมชาติ เช่นเอามาทำ เค้กเนยสด fruit tart คุ๊กกี้เนยสด เป็นต้น

เนย หรือ Butter จะแบ่งออกได้ 2 ชนิดหลักๆ ได้แก่

• เนยเค็ม (Salted butter)  เป็นเนยที่มีการใส่เกลือลงไปเป็นส่วนผสมในปริมาณไม่เกิน 1.5-2% เพื่อเพิ่มรสชาติไม่ให้จืด เลี่ยน และเก็บรักษาได้นานขึ้น นิยมนำมาใช้ทำเค้กเนยสด คุกกี้ บิสกิต
• เนยจืด (Unsalted butter)  เป็นเนยที่ไม่มีการเติมส่วนผสมใดๆ ลงไป หรืออาจมีเกลือผสมเพียงครึ่งเดียวของเนยเค็มเท่านั้น เนยชนิดนี้ที่มักถูกนำไปใช้ทำเบเกอรี่มากกว่าเนยเค็ม เพราะให้รสชาติหวาน มีกลิ่นหอม

อย่างที่ 2 ที่จะกล่าวถึง คือ เนยเทียม หรือมาร์การีน (Margarine) เป็นผลิตภัณฑ์ที่ทำขึ้นมาเพื่อใช้แทนเนยสด ทำมาจากไขมันพืช ไขมันสัตว์ และ น้ำมันพืช หรือ น้ำมันพืชอย่างเดียว โดยนำไปผ่านกระบวนการทางเคมี ที่ชื่อ “ไฮโดรจีเนชัน (hydrogenation)” น้ำมันปาล์ม น้ำมันมะพร้าว หรือน้ำมันถั่วเหลือง แทนการใช้ไขมันสัตว์ (น้ำนม) มีการแต่งสีแต่งกลิ่นให้คล้ายเนย มาร์การีนมีจุดหลอมเหลวสูง สามารถเก็บไว้ในอุณหภูมิห้องได้โดยไม่ต้องแช่เย็นได้นาน เนยเทียมบางชนิดจะมี Phytosterol ซึ่งจะลดไขมัน LDL ในขณะเดียวกันก็ลด HDL ด้วย อาหารที่มักนิยมใช้เนยเทียมเป็นส่วนประกอบได้แก่ ขนมปัง เค้ก คุกกี้ เอแคลร์

และสุดท้ายที่จะกล่าวถึงวันนี้คือ เนยขาว (Shortening) เป็นผลิตภัณฑ์เลียนแบบเนย ทำมาจากไขมันพืช ที่ไม่มีน้ำผสม ผ่านไฮโดรจีเนชัน (hydrogenation)แต่ไม่ผ่านการแต่งสีหรือแต่งกลิ่น จึงออกมาเป็นก้อนไขมันสีขาว และไม่มีรสชาติในตัว คงตัวได้ดี จุดหลอมเหลวสูงกว่ามาร์การีน เก็บได้ที่อุณหภูมิห้อง นิยมนำมาใช้ในการทำขนมเบเกอรี่ที่ต้องการให้มีเนื้อกรอบ หรือขนมที่ต้องใช้แม่พิมพ์สำหรับอบ เพราะเนยขาวจะช่วยไม่ให้ขนมติดก้นแม่พิมพ์เมื่อสุกแล้ว เช่น เอาไปทำ โดนัด หรือ bread toast หรือ ซาลาเปานั่นเอง (Stuffed Steamed Bun)

ดังนั้นการรับประทานเนยเพื่อสุขภาพที่แท้จริงจึงไม่ได้อยู่ที่เนยประเภทใด แต่อยู่ที่ปริมาณการรับประทาน การจำกัดปริมาณไขมันที่บริโภคเข้าสู่ร่างกายในแต่ละวันมากกว่ อย่างไรก็ตาม วิธีรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพที่สุดคือ การรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ไม่ใช่เน้นไปที่อาหารประเภทใดประเภทหนึ่งเท่านั้นเพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วน และทำให้มีสุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์

ขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก Jagota Thailand และ Healthline